مبانی فلسفی خانواده درمانگری اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه خانواده پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

10.30471/ipf.2024.10435.1008

چکیده

نظریه‌های خانواده درمانگری مانند دیگر نظریه‌های روان‌شناسی از مبانی فلسفی خاص خود بهره می‌برند. پژوهش حاضر با هدف بررسی مبانی فلسفی خانواده درمانگری (هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، انسان‌شناسی، ارزش‌شناسی و روش‌شناسی) از منظر آموزه‌های اسلامی صورت پذیرفته است. در این پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده شده است؛ به این صورت که کلمات، مفاهیم، واژه‌ها، مضامین، عبارات و جملات خاصی از درون یک متن یا مجموعه‌ای متون استخراج، بررسی، توصیف و تبیین شده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد، از دیدگاه اسلامی هستی شناسی خانواده شامل: خاستگاه فطری خانواده، الگوی کلی، ارکان خانواده، سیستم چندوجهی خانواده با نگرشی واقع‌گرایانه است. در مبانی معرفت‌شناسی، حقیقی‌بودن و مطابق واقع بودن شناخت‌ها و ادراکات انسانی پذیرفته است. در مبانی انسان‌شناسی دوساحتی بودن انسان، ارادۀ آزاد، نقش مؤثر محیط و تفاوت‌های جنسیتی برجسته است. پذیرش ارزش‌های متعالی در کنار ارزش‌های ذاتی، مبانی ارزش‌شناسی اسلام را متمایز می‌کند. در مبانی روش‌شناسی روش ترکیبی کیفی و کمی پذیرفته است. درمان اسلامی مبتنی بر همین مبانی شکل می گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Philosophical foundations of Islamic family therapy

نویسنده [English]

  • mohammad zarei topkhaneh
qqqqqq
چکیده [English]

Family therapy theories, like other psychological theories, use their own philosophical foundations. The current research was conducted with the aim of investigating the philosophical foundations of family therapy (ontology, epistemology, anthropology, values ​​and methodology) from the perspective of Islamic teachings. In this research, content analysis method is used; In this way, certain words, concepts, words, themes, phrases and sentences have been extracted, examined, described and explained from within a text or a set of texts. The findings show that, from the Islamic point of view, family ontology includes: the natural origin of the family, the general pattern, the pillars of the family, the multifaceted system of the family with a realistic attitude. In the foundations of epistemology, it is accepted that human cognitions and perceptions are real and in accordance with reality. In the foundations of anthropology, the duality of man, free will, the effective role of the environment and gender differences are prominent. The acceptance of transcendental values ​​along with intrinsic values ​​distinguishes the fundamentals of Islamic values. In the basics of methodology, the combined qualitative and quantitative method is accepted. Islamic treatment is based on these principles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Philosophical foundations
  • family therapy
  • Islam